Het kwantificeren van kleurverschillen
Het verschil tussen twee kleuren kan men zien als de afstand tussen de coördinaten van die kleuren in een kleurenruimte. Hierbij kan de CIE kleurenruimte goed gebruikt worden. Om deze afstand te berekenen, dus in een getal uit te drukken, gebruikt men kleurverschilformules. Omdat een kleurenruimte 3-dimensionaal is (altijd 3 assen) kan het kleurverschil tussen twee kleuren altijd ontleed worden in 3 componenten. We bespreken dit aan de hand van een standaard en een batch.
De ΔL* is het verschil in lichtheid L*, de Δa* is het verschil in rood-groen en de Δb* is het verschil in geel-blauw. Volgens afspraak wordt altijd de standaard van de batch afgetrokken. Het totale kleurverschil (ΔE) wordt dan berekend als:
Het kleurverschil tussen de batch en de standaard is nu uitgedrukt in één getal. Dit is op zich handig, maar het getal geeft geen richting van het kleurverschil aan. In plaats van het verschil in de rechthoekige coordinaten a* en b* uit te drukken kan men dit ook doen in termen van ΔL*, ΔC* en ΔH*:
Interpretatie van de kleurverschillen
De numerieke en grafische kleurverschillen tussen een standaard en het monster zijn wezenlijk voor de acceptatie van kleuren en voor kleurcontrole van productiemateriaal. Deze verschillen (Delta’s ∆) worden gebruikt om het kleurverschil tussen standaard en batch getalsmatig uit te drukken.
De onderstaande tabel geeft de interpretatie van de verschillen in woorden weer. Daarbij is het verschil ∆ altijd gedefinieerd als batch minus de standaard.
Verschil | Interpretatie |
∆L* > 0 | Batch is lichter dan de standaard |
∆L* < 0 | Batch is donkerder dan de standaard |
∆a* > 0 | Batch is roder dan de standaard |
∆a* < 0 | Batch is groener dan de standaard |
∆b* > 0 | Batch is geler dan de standaard |
∆b* < 0 | Batch is blauwer dan de standaard |
∆C* > 0 | Batch is verzadigder dan de standaard |
∆C* < 0 | Batch is minder verzadigd dan de standaard |
Deze ∆ waarden kunnen, als ze op de goede manier worden toegepast, worden gebruikt om maximale kleurverschillen te specificeren voor acceptatie en voor afkeuring. Dit kan alleen na evaluatie van wat vroeger wel en wat niet acceptabel is geweest.
∆E is een getal dat het totale kleurverschil aangeeft tussen standaard en batch. Het beschrijft de grootte van het verschil maar geeft niet aan in welke richting dit verschil is. Daarom heeft een ∆E waarde op zichzelf een beperkte waarde. Bovendien is ∆E niet lineair in de kleurenruimte. Een ∆E waarde van 1 zou zichtbaar zijn voor de meeste waarnemers in het beige/grijze gebied maar niet zichtbaar in een groen van hoge verzadiging. ∆E toleranties moeten daarom zorgvuldig worden vastgesteld.