Objectieve wetten van kleurgeving: van subjectief naar objectief

Bij kleur en esthetiek gaat het vaak om schoonheid, aantrekkelijkheid. Dit is een heel subjectief begrip. In dit blog gaan we in op de objectieve wetten van de kleurgeving: ordening van kleuren, kleurklanken, kleurcontrasten en harmonie. Dit zijn de werktuigen die de kleuradviseur ter beschikking staan. Om te kunnen communiceren over kleur wordt ingegaan op verschillende kleursystemen en de bijbehorende kleurcoderingen.

Kleurordening

Wist je dat we als mens ongeveer 10 miljoen kleuren onderscheiden? Het is onmogelijk elke kleur een eigen naam te geven. Vaak volstaan de benamingen als blauw, rood, groen, geel, zwart, wit, etc. Maar als je beroepsmatig met kleur werkt, is het nodig een kleur met een grotere nauwkeurigheid te kunnen aanduiden. Want hoe groen is grasgroen, wat is ijsblauw of hoe beige is de Sahara? Een instrument daarvoor is de kleurencirkel.  Daarbij kun je uitgaan van dekkende kleuren, transparante kleuren en van lichtkleuren. De kleurencirkel van Goethe is gebaseerd op de natuurfenomenen. Een vijfde wijze om een kleurencirkel te maken is op basis van de fysische elementaire kleuren.

Kleurklanken

Het samengaan van kleuren noem je, net als in de muziek, klanken. Een kleurklank wordt met minimaal twee verschillende kleurtonen gemaakt. Er zijn dus tweeklanken, drieklanken, vierklanken, etc. De eenvoudigste harmonische tweeklank wordt gevormd door twee kleuren die tegenover elkaar liggen in de kleurencirkel. Daarbij kun je spelen met de lichtheid en verzadiging in de kleurtoon, beide kleuren hoeven niet dezelfde nuance te hebben. Een harmonische drieklank wordt gemaakt met drie kleuren uit de kleurencirkel die op een gelijke afstand van elkaar staan. De afbeelding hieronder laat een tweeklank zien op basis van tegenover elkaar liggende kleuren.

Kleurcontrasten

Op het moment dat er tussen twee te vergelijken kleuren duidelijke verschillen of intervallen kunnen worden waargenomen, dan spreek je van een kleurcontrast. Wanneer deze verschillen groeien tot het maximale, dan noem je dat een polaire contrast. Voorbeelden van polaire contrasten zijn groot-klein, zwart-wit en koud-warm.

Kleurharmonie

Als laatste objectieve wet is er kleurharmonie. De definitie daarvan luidt: ‘hoedanigheid van een product die een algemene aangename gewaarwording veroorzaakt.’ Die gewaarwording is het resultaat van de juiste verhouding van de bestanddelen van het product, zoals smaak, geur, mondgevoel, die worden waargenomen. We spreken van kleurharmonie als twee of meer kleuren bij elkaar passen. Harmonie is in het werk van de kleurprofessional erg belangrijk. Waarom dat zo is, lees je in een eerder blog.

Meer weten of deelnemen aan een workshop?

Dat kan! Op 11 mei verzorgen wij de workshop NCS Basisworkshop: kleuren waarnemen en communicatie. Aansluitend geven wij op 12 mei de NCS kleurenworkshop: Kleuren combineren en harmonie.